O festiwalu

Śląska Jesień Gitarowa od ponad 30 lat sprawia, że Tychy stają się na kilka dni stolicą gitary klasycznej, przyciągając miłośników tego instrumentu z całego świata. Wieczorne koncerty gwiazd światowego formatu, trzyetapowy międzynarodowy konkurs wykonawczy, wystawy lutników, lekcje gry z uznanymi autorytetami oraz sesja naukowo-artystyczna – to wszystko pozwala na kompleksowe ukazanie świata gitarowego. Całe spektrum wydarzeń znajdujących się w programie sprawia, że przyjemność z uczestniczenia w festiwalu odnajdują zarówno osoby związane ze światem gitary klasycznej na co dzień, melomani muzyki klasycznej, jak i osoby, które dopiero odkrywają ten świat.
– Gitara to uniwersalny klucz do świata muzyki, jest popularna, kojarzona z różnymi gatunkami i przyciąga uwagę. Za pomocą gitary można pokazać, jak bogaty jest świat muzyki. Funkcjonuje w bardzo różnych odmianach i stylach – mówi Marek Nosal, Dyrektor Artystyczny XVIII Śląskiej Jesieni Gitarowej.
Pomysłodawcą festiwalu oraz jego pierwszym dyrektorem artystycznym był Jan Edmund Jurkowski. To za jego sprawą w 1986 roku odbyła się pierwsza edycja festiwalu, który od tamtej pory organizowany jest w cyklu dwuletnim i już na stałe wpisał się w kalendarz największych wydarzeń muzycznych w Polsce.
Festiwal od tamtej pory nieustanie się rozwijał i zmieniał, odpowiadając na potrzeby słuchaczy, stając się jednym z największych i wraz z upływającym czasem najstarszym festiwalem gitary klasycznej w Europie.
Głównym celem festiwalu jest prezentacja najbardziej wartościowych dokonań współczesnej gitarystyki oraz współczesnych kompozytorów, ukazanie szerokiego spektrum gatunków muzyki gitarowej, zarówno w aspekcie obsadowym, jak i stylistyczno-historycznym, a także promocja osiągnięć najwybitniejszych polskich wykonawców, młodych talentów oraz szeroko pojętej polskiej branży muzycznej.

Istotnym filarem festiwalu jest trzyetapowy Międzynarodowy Konkurs Gitarowy im. Jana Edmunda Jurkowskiego. Do drugiego etapu przesłuchań w Tychach jury wybiera spośród nadesłanych online zgłoszeń 24 uczestników. Tradycją sięgającą 1986 roku jest wymóg wykonania w finałowym etapie koncertu z towarzyszeniem orkiestry. Od lat jest to AUKSO – Orkiestra Kameralna Miasta Tychy pod batutą maestro Marka Mosia.

Wielokrotnie wygrana w konkursie gitarowym była dla młodych adeptów gitary „trampoliną” do światowej kariery – wśród tych laureatów znajdują się m.in. Marcin Dylla, Jérémy Jouve, Kyuhee Park, Gabriel Bianco.
– Czasem słyszę, że Śląska Jesień Gitarowa jest takim Konkursem Chopinowskim w świecie gitarowym. Jest to niewątpliwie bardzo miłe – mówi Nosal.
Miejskie Centrum Kultury w Tychach organizuje festiwal w ścisłej współpracy z Akademią Muzyczną w Katowicach i partnerskimi instytucjami, takimi jak orkiestry AUKSO, Radomska Orkiestra Kameralna czy NOSPR. W ten sposób zapewniamy mu wysoki poziom merytoryczny i dbamy o atrakcyjność prezentowanego programu.

Nad różnorodnością i bogactwem programu czuwa dyrektor artystyczny festiwalu dr hab. Marek Nosal – instrumentalista, profesor Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Dziekan Wydziału Instrumentalnego tej uczelni.

Do współtworzenia tegorocznej Śląskiej Jesieni Gitarowej zaprosiliśmy łącznie 188 artystów z całego świata – solistów, zespoły kameralne, pięć polskich orkiestr i gwiazdy światowego formatu. To m.in.: Yamandu Costa (laureat Latin Grammy Awards 2021), Kupiński Guitar Duo, Antonio Rey i Łukasz Kuropaczewski. XIX edycję festiwalu uświetni prapremiera utworu na gitarę i smyczki Aleksandra Nowaka.

W 2016 roku podczas 15. edycji Śląskiej Jesieni Gitarowej obchodziliśmy 30-lecie festiwalu. Z tej okazji Wojciech Gurgul napisał książkę „30 lat Śląskiej Jesieni Gitarowej. Historia Międzynarodowego Festiwalu ‘Śląska Jesień Gitarowa’ oraz Konkursu Gitarowego im. Jana Edmunda Jurkowskiego w Tychach”, która jest kompendium wiedzy na temat historii oraz rozwoju festiwalu. W niej znajdziemy pełne informacje o pierwszych piętnastu edycjach. Wszystkich zainteresowanych zachęcamy do skorzystania z elektronicznej wersji książki dostępnej do pobrania.

Laureaci Konkursu Gitarowego im. Jana Edmunda Jurkowskiego w Tychach

  • 1986 – Nicola Hall ( Wielka Brytania)
  • 1988 – Georgi Wasiliew (Bułgaria)
  • 1990 – Aleksiej Zimakow ( ZSRR)
  • 1992 – nie przyznano
  • 1994 – Marcin Siatkowski (Polska)
  • 1996 – Marcin Dylla (Polska)
  • 1998 – Jan Skryhan (Białoruś)
  • 2000 – nie przyznano
  • 2002 – Jérémy Jouve (Francja)
  • 2004 – András Csáki (Węgry)
  • 2006 – Gabriel Bianco (Francja)
  • 2008 – Andrzej Olewiński (Polska)
  • 2010 – Xingye Li (Chiny)
  • 2012 – Florian Larousse (Francja)
  • 2014 – Kyuhee Park (Korea Południowa)
  • 2016 – Marko Topchii (Ukraina)
  • 2018 – Chia-Wei Lin (Tajwan)
  • 2022 – Cassie Martin (Francja)